جهانی شدن، هویت و تربیت: رویکردی به تحولات حوزه تربیت دینی

دومین نشست از سلسله نشست های تربیت انسان دین مدار تحت عنوان "جهانی شدن، هویت و تربیت: رویکردی به تحولات حوزه تربیت دینی"  با ارائه دکتر رحمت الله مرزوقی، استادیار گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی در روز چهارشنبه 7 دی ماه 1401 در پردیس خواهران برگزار شد.

دکتر مرزوقی در این نشست ضمن اشاره به مفهوم جهانی شدن و ویژگی‌های آن تصریح نمود: جهانی شدن به واسطه پیشرفت شگفت‌آور آی سی تی، مفهوم مکان و زمان را به شدت تغییر داده است. جهانی شدن با عنصر لامکانی یا بی‌مکانی موجب رها شدن فرهنگ و هویت شده و با تبدیل شدن مکان به فضا و تبدیل زمان خطی به حال بی ‌پایان در حال گسترش است.

وی در همین راستا به تفاوت فضا و مکان در بستر فضای جدید اشاره نمود و خاطر نشان کرد: فضا مرز گریز، تحدید ناپذیر، منازعه‌پذیر، سیال و آزاد، ادغام‌گر، کنترل‌ناپذیر و مکان مرزپذیر، تحدید‌پذیر، ثبات‌پذیر، متصلب، جدایی‌پذیر و کنترل‌پذیر است.

استادیار گروه مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی به دو واکنش کلی نسبت به جهانی شدن پرداخت و آن را تحت عناوینی چون جهانی شدن به عنوان یک پروژه و یا همان جهانی‌سازی و جهانی شدن به عنوان یک پروسه تبیین نمود و تاکید نمود توجه به هر دو بعد لازم و ملزوم یکدیگر هستند. بخشی از این فرایند در قالب جهانی‌سازی واقعا یک پروژه است و طراحی پشت آن است و یکپارچه‌سازی و همگون سازی نیز بخشی از پروسه است. اگر خواهان آینده‌ای ایمن هستیم باید نگرش جهانی داشته باشیم و نسبت به آنچه در حال وقوع است حساس باشیم و احساس مسئولیت نمائیم تا بتوانیم در قبال اینگونه تحولات آماده باشیم.

وی در ادامه به مقوله‌های ماهیت و هویت و بررسی تفاوت‌های آن پرداخت و در راستای ابعاد و انواع هویت، به تشریح مهمترین مناقشه هویتی از منظر جهانی شدن یعنی تلفیق هویت محلی (ملی) با هویت جهان وطنی مبادرت کرد و در محور سوم نسبت جهانی شدن هویت و تربیت دینی را از منظر جهانی تبیین نمود و افزود: امروزه به دلیل تضعیف و حتی مستاصل شدن حافظان سنتی هویت و جهان گستر شدن منابع و مصالح هویت ساز، نوعی بحران هویت بروز یافته و تحولات اساسی در الگوهای تعلیم و تربیت دینی به دلیل تحول بنیادی در ساختارهای تربیت در عصر جهانی شدن رخ داده است.

دکتر مرزوقی در پایان ضمن پاسخ به سوالات حضار به راهکارهای حل مناقشات هویتی در تعلیم و تربیت دینی پرداخت و آنها را تحت موضوعاتی چون بازنگری در رویکرد محلی ملی، توجه به تحولات جهانی، تلفیق رویکرد محلی و جهانی و بازتعریف مولفه‌های نظریه تربیت دینی فضامند بومی و جهانی تبیین کرد.