حلول ماه مبارک رمضان، ماه رحمت، برکت و غفران مبارک باد.

اعمال شب اول ماه مبارک رمضان

شب اوّل ماه

برای شب اوّل ماه چند عمل ذکر شده است:
1ـ به سراغ رؤیت هلال برود که بعضی آن را واجب (کفایی) دانسته اند.
2ـ وقتی هلال را رؤیت کرد، طبق روایتی از امام صادق(علیه السلام) رو به قبله نماید و دست ها را به آسمان بلند کند و خطاب به هلال کند و بگوید:

رَبّـی وَرَبُّـکَ اللهُ رَبُّ الْعـالَمینَ، اَللّـهُمَّ اَهِلَّـهُ عَلَیْنا بِـالاَْمْـنِ

پروردگار من و پروردگار تو خدا پروردگار جهانیان است خدایا این ماه را بر ما نو کن با امنیّت

وَالاِْیمانِ، وَالسَّلامَةِ وَالاِْسْلامِ، وَالْمُسارَعَةِ اِلی ما تُحِبُّ وَتَرْضی،

و ایمان و سلامتی و اسلام و پیشی گرفتن بدانچه تو دوست داری و خشنود شوی

اَللّـهُمَّ بارِکْ لَنا فی شَهْرِنا هذا، وَارْزُقْنا خَیْرَهُ وَعَوْنَهُ، وَاصْرِفْ عَنّا ضُرَّهُ

خدایا برکت ده به ما در این ماه و خیر و خوبی و کمک آن را روزی ما کن و بگردان از ما زیان این ماه

وَشَرَّهُ، وَبَلائَهُ وَفِتْنَتَهُ.(1)

و شر و بلا و فتنه اش را.

روایت شده که حضرت رسول(صلی الله علیه وآله) وقتی که هلال ماه رمضان را رؤیت می کرد، روی شریف را به جانب قبله می فرمود و می گفت:

اَللّـهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَیْنا بِالاَْمْنِ والاِْیمانِ، وَالسَّلامَةِ وَالاِْسْلامِ، وَالْعافِیَةِ

خدایا این ماه را بر ما نو کن به امنیّت و ایمان و تندرستی و اسلام و عافیت کامل

الْمُجَلَّلَةِ، وَدِفاعِ الاَْسْقامِ، وَ الرِّزْقِ الْواسِعِ، وَالْعَوْنِ عَلَی الصَّلاةِ

و دفاع از دردها و روزی وسیع و کمک بر نماز

وَالصِّیامِ وَ الْقِیامِ، وَ تِلاوَةِ الْقُرْآنِ، اَللّـهُمَّ سَلِّمْنا لِشَهْرِ رَمَضانَ، وَ تَسَلَّمْهُ

و روزه و شب زنده داری و تلاوت قرآن خدایا سالم کن ما را برای ماه رمضان و سالم

مِنّا، وَسَلِّمْنا فیهِ حَتّی یَنْقَضِیَ عَنّا شَهْرُ رَمَضانَ، وَ قَدْ عَفَوْتَ عَنّا،

از ما دریافتش کن و ما را در آن سالم بدار تا بگذرد از ما ماه رمضان و تو از ما گذشته باشی

وَغَفَرْتَ لَنا وَرَحِمْتَنا.(2)

و ما را آمرزیده و مورد مهر خویش قرار داده باشی.

و از حضرت صادق(علیه السلام) نقل شده است که چون رؤیت هلال کردی بگو:

اَللّـهُمَّ قَدْ حَضَرَ شَهْرُ رَمَضانَ، وَقَدِ افْتَرَضْتَ عَلَیْنا صِیامَهُ، وَاَنْزَلْتَ

خدایا ماه رمضان آمد و تو واجب کرده ای بر ما روزه این ماه را و فرو فرستادی در آن

فیهِ الْقُرْآنُ، هُدیً لِلنّاسِ وَبَیِّنات مِنَ الْهُدی وَالْفُرْقانِ، اَللّهُمَّ اَعِنّا عَلی

قرآن را که راهنمای مردم است و حجتهایی از هدایت و تمیز حق و باطل است خدایا کمک بده ما را بر

صِیامِهِ، وَتَقَبَّلْهُ مِنّا، وَسَلِّمْنا فیهِ، وَسَلِّمْنا مِنْهُ، وَسَلِّمْهُ لَنا فی یُسْر

روزه آن و آن را از ما بپذیر و سالم بدار ما را در این ماه و از این ماه و آن را نیز برای ما سالم گردان در آسانی

مِنْکَ وَعافِیَة، اِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْء قَدیرٌ، یا رَحْمنُ یا رَحیمُ.(3)

و تندرستی که براستی تو بر هر چیز قادری ای بخشاینده ی مهربان.

3ـ «سیّد بن طاووس»(رحمه الله) روایت کرده که روزی حضرت امام زین العابدین(علیه السلام) عبور می کرد که نظرش به هلال ماه رمضان افتاد، ایستاد و گفت:

اَیُّهَا الْخَلْقُ الْمُطیعُ الدّائِبُ السَّریعُ، اَلْمُتَرَدِّدُ فی مَنازِلِ التَّقْدیرِ،

ای مخلوق فرمانبردار پیوسته (در حرکت) و شتابان و رفت و آمد کننده در منزلهای معیّن

اَلْمُتَصَرِّفُ فی فَلَکِ التَّدْبیرِ، امَنْتُ بِمَنْ نَوَّرَ بِکَ الظُّلَمَ، وَاَوْضَحَ بِکَ الْبُهَمَ،

و گردش کننده در مدار تدبیر ایمان دارم به آن خدایی که تاریکی ها را به تو روشن کرد و راه های ناپیدا و مبهم را به تو آشکار کرده

وجَعَلَکَ ایَةً مِنْ ایاتِ مُلْکِهِ، وَعَلامَةً مِنْ عَلاماتِ سُلْطانِهِ، فَحَدَّ بِکَ

و تو را نشانه ای از نشانه های فرمانرواییش و علامتی از علامات سلطنتش قرار داده و زمان را به تو

الزَّمانَ، وَامْتَهَنَکَ بِالْکَمالِ وَالنُّقْصانِ، وَالطُّلُوعِ والاُْفُولِ، وَالاِْنارَةِ

محدود ساخت و تو را واداشت به کمال و نقصان و طلوع و غروب و پرتوافکنی

وَالْکُسُوفِ، فی کُلِّ ذلِکَ اَنْتَ لَهُ مُطیعٌ، وَاِلی اِرادَتِهِ سَریعٌ، سُبْحانَهُ ما

و گرفتن و در تمام آنها تو در تحت فرمان او فرمانبرداری و بسوی اراده اش شتابان منزه است خدا که

اَعْجَبَ ما دَبَّرَ فی اَمْرِکَ، وَاَلْطَفَ ما صَنَعَ فی شَاْنِکَ، جَعَلَک مِفْتاحَ شَهْر

چه شگفت انگیز تدبیری در امر تو بکار برد و چه دقیق است صنعتی که در کار تو انجام داده تو را کلید ماه

حادِث، لاَِمْر حادِث، فَاَسْئَلُ اللهَ رَبِّی وَرَبَّکَ، وَخالِقی وَخالِقَکَ،

نوی قرار داده برای کاری نو از خدا پروردگار خود و پروردگار تو و آفریدگار خود و آفریدگار تو

وَمُقَدِّری وَمُقَدِّرَکَ، وَمُصَوِّری وَمُصَوِّرَکَ، اَنْ یُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّد وَ آلِ

و تقدیر کننده خود و تقدیرکننده تو و صورت بخش خود و صورت گر تو خواهم که درود فرستد بر محمّد و آل

مُحَمَّد، وَاَنْ یَجْعَلَکَ هِلالَ بَرَکة لا تَمْحَقُهَا الاَْیّامُ، وَطَهارَة لا تُدَنِّسُهَا

محمّد و قرار دهد تو را ماه برکتی که روزگار از بینَش نبرد و ماه پاکیزه ای که آلوده اش نکند

الاْثامُ، هِلالَ اَمْن مِنَ الأفاتِ، وَسَلامَة مِنَ السَّیِّئاتِ، هِلالَ سَعْد لا

گناهان ماه امنیّت از آفات و سلامتی از بدیها ماه خجسته و مسعودی

نَحْسَ فیهِ، وَیُمْن لا نَکَدَ مَعَهُ، وَیُسْر لا یُمازِجُهُ عُسْرٌ، وَخَیْر لا یَشُوبُهُ

که نحسی در آن نباشد و ماه میمونی که ملالی با آن نباشد و ماه آسانی که با دشواری مخلوط نشود و ماه خیری که

شَرٌّ، هِلالَ اَمْن وَایمان، وَنِعْمَة وَاِحْسان، وَسَلامَة وَاِسْلام، اَللّـهُمَّ صَلِّ

به شرّی آلوده نگردد ماه امنیّت و ایمان و نعمت و احسان و سلامتی و اسلام خدایا درود فرست بر

عَلی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد، وَاجْعَلْنا مِنْ اَرْضی مَنْ طَلَعَ عَلَیْهِ، وَاَزْکی مَنْ

محمّد و آل محمّد و قرار ده ما را از خشنودترین مردمی که این ماه بر او طلوع کرده و پاکیزه ترین کسانی

نَظَرَ اِلَیْهِ، وَاَسْعَدَ مَنْ تَعَبَّدَ لَکَ فیهِ، وَوَفِّقْنَا اللّـهُمَّ فیهِ لِلطّاعَةِ وَالتَّوْبَةِ،

که بدان نگاه کرده و سعادتمندترین کسی که پرستش تو را در آن کرده و موفق دار ما را خدایا در این ماه به فرمانبرداری و توبه

وَاعْصِمْنا فیهِ مِنَ الاْثامِ وَالْحَوْبَةِ، وَاَوْزِعْنا فیهِ شُکْرَ النِّعْمَةِ، وَاَلْبِسْنا فیهِ

و نگاهمان دار در آن از گناهان و خطا و الهام کن به ما در این ماه شکر نعمتت را و بپوشان به مادر

جُنَنَ الْعافِیَةِ، وَاَتْمِمْ عَلَیْنا بِاسْتِکْمالِ طاعَتِکَ فیهِ الْمِنَّةَ، اِنَّکَ اَنْتَ الْمَنّانُ

این ماه سپرهای تندرستی و منّت خود را بوسیله انجام کامل اطاعتت بر ما تمام کن که براستی تویی پر نمعت

الْحَمیدُ، وَصَلَّی اللهُ عَلی مُحَمَّد و آلِهِ الطَّیِّبینَ، وَاجْعَلْ لَنا فیهِ عَوْناً مِنْکَ

ستوده و درود خدا بر محمّد و آل پاکش و مقرر دار برای ما در این ماه کمکی از جانب خود

عَلی ما نَدَبْتَنا اِلَیْهِ مِنْ مُفْتَرَضِ طاعَتِکَ، وَتَقَبَّلْها، اِنَّکَ الاَْکْرَمُ مِنْ کُلِّ

برای انجام آنچه ما را بدان خواندی و طاعت واجب خود و بپذیر آن را که تو کریم ترین همه

کَریم، وَالاَْرْحَمُ مِنْ کُلِّ رَحیم، امینَ امینَ رَبَّ الْعالَمینَ.(4)

کریمانی و مهربانتر از هر مهربانی آمین آمین ای پروردگار جهانیان.

4ـ غسل شب اوّل ماه طبق بعضی از روایات مستحب است.(5)
5ـ در شب اوّل ماه امام حسین(علیه السلام) را زیارت کند، تا گناهانش بخشوده شود.(6)
6ـ از شب اوّل ماه، شروع به خواندن هزار رکعت نماز ماه رمضان نماید، که شرح آن قبلاً گذشت. (صفحه 712)
7ـ دو رکعت نماز بخواند که در هر رکعت سوره حمد و سوره انعام را بخواند و از خدا بخواهد تا امور وی را کفایت کند و از آنچه که می ترسد و از بیماریها او را حفظ نماید.(7)
8ـ این دعا را بخواند که در اعمال شب آخر ماه شعبان (صفحه 692) نیز آمده است: اَللّهُمَّ إِنَّ هذَا الشَّهْرُ الْمُبارَکُ... .
9ـ بعد از نماز مغرب دست ها را بلند کند و این دعا را که از امام جواد(علیه السلام) نقل شده است، بخواند:

اَللّهُمَّ یا مَنْ یَمْلِکُ التَّدْبیرَ، وَهُوَ عَلی کُلِّ شَیْء قَدیرٌ، یا مَنْ یَعْلَمُ خائِنَةَ

خدایا ای که تدبیر امور بدست اوست و او بر هر چیز قادر است ای که می داند خیانت

الاَْعْیُنِ وَما تُخْفِی الصُّدُورُ، وَتُجِنُّ الضَّمیرُ، وَهُوَ اللَّطیفُ الْخَبیرُ، اَللّهُمَّ

چشمها را و آنچه را سینه ها پنهان کنند و دلها در خویش مستور دارند و اوست دقیق آگاه خدایا

اجْعَلْنا مِمَّنْ نَوی فَعَمِلَ، وَلاتَجْعَلْنا مِمَّنْ شَقِیَ فَکَسِلَ، وَلا مِمَّنْ هُوَ

قرار ده ما را از کسانی که نیّت کنند و بدنبالش عمل کنند و قرارمان مده از کسانی که بدبخت شده و تنبلی کرد و نه از کسانی که

عَلی غَیْرِ عَمَل یَتَّکِلُ، اَللّهُمَّ صَحِّحْ اَبْدانَنا مِنَ الْعِلَلِ، وَاَعِنّا عَلی مَا

بر غیر کار و کوشش اعتماد کنند خدایا سالم گردان بدنهایمان را از بیماریها و کمکمان ده بر آنچه

افْتَرَضْتَ عَلَیْنا مِنَ الْعَمَلِ، حَتّی یَنْقَضِیَ عَنّا شَهْرُکَ هذا، وَقَدْ اَدَّیْنا

واجب کرده ای بر ما از عمل تا بگذرد از ما این ماه تو در حالیکه آنچه را بر ما

مَفْرُوضَکَ فیهِ عَلَیْنا، اَللّـهُمَّ اَعِنّا عَلی صِیامِهِ، وَوَفِّقْنا لِقِیامِهِ، وَنَشِّطْنا

واجب فرموده بودی انجام داده باشیم خدایا ما را بر روزه این ماه کمک ده و به شب زنده داریش موفقمان دار و برای خواندن نماز در این ماه

فیهِ لِلصَّلاةِ، وَلا تَحْجُبْنا مِنَ الْقِرآئَةِ، وَسَهِّلْ لَنا فیهِ ایتآءَ الزَّکاةِ، اَللّـهُمَّ لا

نشاطی بما بده و از قرائت قرآن محروممان مدار و آسان گردان بر ما پرداختن زکات را خدایا

تُسَلِّطْ عَلَیْنا وَصَباً وَلا تَعَباً، وَلا سَقَماً وَلا عَطَباً، اَللّـهُمَّ ارْزُقْنا الاِْفْطارَ

چیره مگردان بر ما خستگی و سستی و نه رنج و نه بیماری و نه هلاکت را خدایا روزی ما کن افطار کردن

مِنْ رِزْقِکَ الْحَلالِ، اَللّهُمَّ سَهِّلْ لَنا فیهِ ما قَسَمْتَهُ مِنْ رِزْقِکَ، وَیَسِّرْ ما

از روزی حلال خدایا سهل کن بر ما در این ماه آن سهمی را که از روزیت نصیب ما کرده ای و آسان گردان آنچه را

قَدَّرْتَهُ مِنْ اَمْرِکَ، وَاجْعَلْهُ حَلالاً طَیِّباً، نَقِیّاً مِنَ الاْثامِ، خالِصاً مِنَ

طبق فرمانت مقرّر داشته ای و قرارش ده حلال و پاک و پاکیزه از گناهان و خالص از

الاْصارِ وَالاَْجْرامِ، اَللّـهُمَّ لا تُطْعِمْنا اِلاَّ طَیِّباً غَیْرَ خَبیث وَلا حَرام،

معاصی و جنایات خدایا بر ما مخوران جز خوراکی پاک که نه پلید باشد و نه حرام

وَاجْعَلْ رِزْقَکَ لَنا حَلاَلاً لا یَشُوبُهُ دَنَسٌ وَلا اَسْقامٌ، یا مَنْ عِلْمُهُ بِالسِّرِّ

و قرار ده روزیت را برای ما حلال که آلوده به چرکی و بیماریها نباشد ای که داناییش به نهان

کَعِلْمِهِ باِلاَْعْلانِ، یا مُتَفَضِّلاً عَلی عِبادِهِ بِالاِْحْسانِ، یا مَنْ هُوَ عَلی کُلِّ

همانند داناییش به آشکار است ای که بر بندگانش به احسان تفضل فرمودی که او بر هر

شَیْء قَدیرٌ، وَ بِکُلِّ شَیْء عَلیمٌ خَبیرٌ، اَلْهِمْنا ذِکْرَکَ، وَجَنِّبْنا عُسْرَکَ،

چیز تواناست و به هر چیز دانا و آگاه است ذکر خود را به ما الهام کن واز دشواریت ما را برکنار دار و به

وَاَنِلْنا یُسْرَکَ، وَ اهْدِنا لِلرَّشادِ، وَ وَفِّقْنا لِلسَّدادِ، وَ اعْصِمْنا مِنَ الْبَلایا،

دستورات آسانت برسانمان و به کارهای صواب راهنماییمان کن و به کارهای محکم و درست موفقمان بدار و از بلاها محفوظمان دار

وَصُنّا مِنَ الاَْوْزارِ وَالْخَطایا، یا مَنْ لا یَغْفِرُ عَظیمَ الذُّنُوبِ غَیْرُهُ، وَلا

و از گناهان و خطاها نگاهمان دار ای که نیامرزد گناهان بزرگ را جز او

یَکْشِفُ السُّوءَ اِلاَّ هُوَ، یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ، وَاَکْرَمَ الاَْکْرَمینَ، صَلِّ عَلی

و برطرف نکند بدیها را جز او ای مهربانترین مهربانان و کریمترین کریمان درود فرست بر

مُحَمَّد وَاَهْلِ بَیْتِهِ الطَّیِّبینَ، وَاجْعَلْ صِیامَنا مَقْبُولاً، وَبِالْبِرِّ وَالتَّقْوی

محمّد و خاندان پاکش و روزه ما را مقبول درگاهت فرما و به نیکی و پرهیزکاری

مَوْصُولاً، وَ کَذلِکَ فَاجْعَلْ سَعْیَنا مَشْکُوراً، ]وَ حَوْبَنا مَغْفُوراً[ وَ قِیامَنا

پیوندش ده و هم چنین کوشش ما را مورد تقدیر و گناهان ما را مورد بخشش قرار ده و شب زنده داریمان را

مَبْرُوراً، وَ قُرْانَنا مَرْفُوعاً، وَدُعآئَنا مَسْمُوعاً، وَاهْدِنا لِلْحُسْنی، وَجَنِّبْنَا

نیک پذیرفته و قرآن ما را (که خوانده ایم) بالا رفته و دعامان را مقرون به اجابت فرما و ما را به کار نیک هدایت فرما

الْعُسْری، وَیَسِّرْنا لِلْیُسْری، وَ اَعْلِ لَنَا الدَّرَجاتِ، وَ ضاعِفْ لَنا

و از دشواریها برکنارمان دار و مهیامان بدار برای آسانها و درجات ما را بالابر و حسنات ما را دو

الْحَسَناتِ، وَاقْبَلْ مِنَّا الصَّوْمَ وَالصَّلاةَ، وَاسْمَعْ مِنَّا الدَّعَواتِ، وَاغْفِرْ لَنَا

چندان کن و روزه و نماز ما را بپذیر و دعاهای ما را بشنو و خطاهای ما را بیامرز

الْخَطیئاتِ، وَتَجاوَزْ عَنَّا السَّیِّئاتِ، وَاجْعَلْنا مِنَ الْعامِلینَ الْفائِزینَ،

و از گناهان ما درگذر و قرار ده ما را از عمل کنندگان کامیاب

وَلا تَجْعَلْنا مِنَ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَلاَ الضّآلّینَ، حَتّی یَنْقَضِیَ شَهْرُ

و قرارمان مده از غضب شدگان و نه ازگمراهان تا بگذرد از ما ماه

رَمَضانَ عَنّا، وَ قَدْ قَبِلْتَ فیهِ صِیامَنا وَ قِیامَنا، وَ زَکَّیْتَ فیهِ اَعْمالَنا،

رمضان و تو روزه و شب زنده داریمان را پذیرفته باشی و اعمال ما را پاک و پاکیزه کرده

وَغَفَرْتَ فیهِ ذُنُوبَنا، وَ اَجْزَلْتَ فیهِ مِنْ کُلِّ خَیْر نَصیبَنا، فَاِنَّکَ الاِْلهُ

و گناهانمان را آمرزیده باشی و بهره ما را در این ماه از هر خیر و نیکی به حد کامل داده باشی که براستی تویی معبود

الْمُجیبُ، وَالرَّبُّ الْقَریبُ، وَاَنْتَ بِکُلِّ شَیْء مُحیطٌ.(8)

اجابت کننده و پروردگار نزدیک و تو بر هر چیز احاطه داری.

10ـ در شب اوّل، این دعا را که از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است بخواند:

اَللّـهُمَّ رَبَّ شَهْرِ رَمَضانَ، مُنَزِّلَ الْقُرْآنِ، هذا شَهْرُ رَمَضانَ، اَلَّذی

خدایا ای پروردگار ماه رمضان و فرو فرستنده قرآن این ماه رمضان است که

اَنْزَلْتَ فیهِ الْقُرْآنَ، وَاَنْزَلْتَ فیهِ آیات بَیِّنات مِنَ الْهُدی وَالْفُرْقانِ، اَللّـهُمَّ

در آن قرآن را نازل فرموده ای و در آن آیه هایی است که آنها حجتهای هدایت و تمیز حق و باطل است خدایا

ارْزُقْنا صِیامَهُ، وَاَعِنّا عَلی قِیامِهِ، اَللّهُمَّ سَلِّمْهُ لَنا وَسَلِّمْنا فیهِ، وَسَلِّمْهُ مِنّا

روزه اش را روزی ما گردان و بر شب زنده داریش به ما کمک کن خدایا این ماه را برای ما سالم بدار و ما را در آن به سلامت دار

فی یُسْر مِنْکَ وَمُعافاة، وَاجْعَلْ فیما تَقْضی وَتُقَدِّرُ مِنَ الاَْمْرِ الْمَحْتُومِ،

و آن را در آسانی و تندرستی کاملی از جانب خود از ما دریافتش کن و قرار ده در آن قضا و قدر حتمی خود

وَفیـما تَفْرُقُ مِنَ الاَْمْرِ الْحَکیمِ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ، مِنَ الْقَضآءِ الَّذی لا یُرَدُّ

و در آن دستور حکیمانه که جدا کنی در شب قدر از آن قضا و قدر حتمی و مسلّمی که برگشت ندارد

وَلا یُبَدَّلُ، اَنْ تَکْتُبَنی مِنْ حُجّاجِ بَیْتِکَ الْحَرامِ، اَلْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ،

و تغییرپذیر نیست که نام ما را بنویسی در زمره حاجیان خانه محترمت (کعبه) آنان که حجشان پذیرفته

اَلْمَشْکُورِ سَعْیُهُمْ، اَلْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ، اَلْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئاتُهُمْ، وَ اجْعَلْ

و سعیشان مورد تقدیر و گناهانشان آمرزیده و بدیهاشان جبران شده است و قرار ده

فیما تَقْضی وَتُقَدِّرُ، اَنْ تُطیلَ عُمْری، وَتُوَسِّعَ عَلیَّ مِنَ الـرِّزْقِ الْحَلالِ.(9)

در آنچه مقدر فرمایی که عمرم را طولانی فرموده و از روزی حلال خود بر من توسعه دهی.

11ـ دعای بسیار نورانی چهل و چهارم «صحیفه سجّادیّه» نیز مربوط به این شب است.
12ـ از امور مهمّه در این ماه، تلاوت قرآن مجید است که با شروع ماه رمضان، سزاوار است قرآن بسیار تلاوت شود. روایت شده است که حضرت امام صادق(علیه السلام) در وقت تلاوت قرآن قبل از قرائت، این دعای بسیار پرمعنا را می خواندند:

اَللّـهُمَّ اِنّی اَشْهَدُ اَنَّ هذا کِتابُکَ الْمُنْزَلُ مِنْ عِنْدِکَ عَلی رَسُولِکَ، مُحَمَّدِ

خدایا من گواهی دهم که این کتابی است که نازل شده از نزد تو بر فرستاده ات محمّد

بْنِ عَبْدِاللهِ، صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ، وَکَلامُکَ النّاطِقُ عَلی لِسانِ نَبِیِّکَ،

بن عبداللّه صلی الله علیه و آله و کلام گویای توست که بر زبان پیغمبرت جاری گشته

جَعَلْتَهُ هادِیاً مِنْکَ اِلی خَلْقِکَ، وَحَبْلاً مُتَّصِلاً فیـما بَیْنَکَ وَبَیْنَ عِبادِکَ،

و آن را راهنمای خود بر خلق خویش قرار دادی و رشته پیوسته ای در مابین خود و مابین بندگانت گردانیدی

اَللّـهُمَّ اِنّی نَشَرْتُ عَهْدَکَ وَکِتابَکَ، اَللّـهُمَّ فَاجْعَلْ نَظَری فیهِ عِبادَةً،

خدایا من باز کردم (پیش رویم) عهد و کتاب تو را خدایا پس قرار ده نظر مرا در آن عبادت

وَقِرآئَتی فیهِ فِکْراً، وَفِکْری فیهِ اعْتِباراً، وَاجْعَلْنی مِمَّنِ اتَّعَظَ بِبَیانِ

و قرائتم را در آن از روی اندیشه و فکرم را در آن عبرت آور و بگردانم از کسانی که پند گیرد به بیان

مَواعِظِکَ فیهِ، وَاجْتَنَبَ مَعاصیکَ، وَلا تَطْبَعْ عِنْدَ قِرائَتی عَلی سَمْعی،

پندهای تو در آن و از معصیتهایت دوری کند و مُهر مَزَن هنگام خواندنم بر گوش من

وَلا تَجْعَلْ عَلی بَصَری غِشاوَةً، وَلا تَجْعَلْ قِرائَتی قِرائَةً لا تَدَبُّرَ فیها،

و مینداز بر دیده ام پرده و مگردان خواندنم را خواندنی که تدبر در آن نباشد

بَلِ اجْعَلْنی اَتَدَبَّرُ ایاتِهِ وَ اَحْکامَهُ، آخِذاً بِشَرایِـعِ دینِکَ، وَ لا تَجْعَلْ

بلکه چنانم کن که تدبر کنم در آیات و احکامش و در برگیرم دستورات دین تو را و قرار مده

نَظَری فیهِ غَفْلَةً، وَ لا قِرائَتی هَذَراً، اِنَّکَ اَنْتَ الرَّؤُوفُ الرَّحیمُ.

نظر مرا در آن نظر بی خبری و نه قرائتم را بیهوده که براستی تو رئوف و مهربانی.

و بعد از قرائت قرآن مجید این دعا را می خواندند:

اَللّهُمَّ اِنّی قَدْ قَرَأْتُ ما قَضَیْتَ مِنْ کِتابِکَ، اَلَّذی اَنْزَلْتَهُ عَلی نَبِیِّکَ

خدایا من خواندم آنچه را حکم کرده بودی از کتابت همان کتابی که نازل فرمودی بر پیامبر

الصّادِقِ، صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ، فَلَکَ الْحَمْدُ رَبَّنا، اَللّهُمَّ اجْعَلْنی مِمَّنْ یُحِلُّ

راستگویت درود تو بر او و آلش پس حمد خاص توست ای پروردگار ما خدایا بگردانم از کسانی که حلال می شمرد

حَلالَهُ، وَیُحَرِّمُ حَرامَهُ، وَیُؤْمِنُ بِمُحْکَمِهِ وَمُتَشابِهِهِ، وَاجْعَلْهُ لی اُنْساً فی

حلالش را و حرام داند حرامش را و ایمان دارد به محکم و متشابه آن و آن را همدم من در

قَبْری، وَاُنْساً فی حَشْری، وَاجْعَلْنی مِمَّنْ تُرْقیهِ بِکُلِّ ایَة قَرَأَها دَرَجَةً

قبرم و همدمم در روز محشرم قرار ده و قرار ده مرا از کسانی که بالا بری او را به هر آیه از آن که بخواند به درجه ای

فی اَعْلی عِلِّیّینَ، امینَ رَبَّ الْعالَمینَ.(10)

در بالاترین جایگاههای بهشت اجابت فرما ای پروردگار جهانیان.

1. اقبال، صفحه 18.
2. اقبال، صفحه 17.
3. همان مدرک، صفحه 18.
4. اقبال، صفحه 17.
5. زاد المعاد، صفحه 99.
6. همان مدرک.
7. اقبال، صفحه 22.
8. اقبال، صفحه 22.
9. اقبال، صفحه 23.
10. بحارالانوار، جلد 89، صفحه 206، حدیث 2.