جلسه دانش‌افزایی گروه‌های فقه و حقوق اسلامی و فلسفه و کلام اسلامی: تاثیر فلسفه بر اصول فقه

اولین جلسه از سلسله جلسات دانش‌افزایی مشترک اعضای هیات علمی گروه‌های فقه و حقوق اسلامی و فلسفه و کلام اسلامی با عنوان "تاثیر فلسفه بر اصول فقه" با ارائه دکتر فاطمه صادق زاده و دکتر سعید سادات شهیدی از اعضای هیات علمی گروه فلسفه در روز یکشنبه 20 تیر ماه سال جاری به صورت مجازی برگزار گردید.

در این جلسه ابتدا دکتر صادق‌زاده ضمن ارائه مطالبی با موضوع نقش فلسفه اسلامی در شکوفایی و تکامل علم اصول به ارائه و مروری بر اندیشه‌های شهید محمدباقر صدر در کتاب معالم الجدیده پرداخت.

 وی در ادامه توضیحات مختصری در خصوص تعریف علم اصول فقه و جواز فرایند استنباط، ارائه نمود و سپس ابزارهای اصیل اثبات در علم اصول فقه، اعم از عقل و نقل (قرآن و حدیث) را بررسی کرد و ضمن تبیین حجیت ادراک عقلی و اقسام آن، رویکردهای متعارض در تاریخ اندیشه فقهی – اصولی را مطرح نمود.

همچنین به ارائه مباحثی از قبیل تاریخ و خاستگاه علم اصول، نیاز به علم اصول، ورود علم اصول به مرحله تألیف پرداخت و نقش شیخ‌طوسی در پیشرفت و ایستایی علم اصول فقه را مطرح نمود. سپس  به نقش ابن ادریس در تجدید و تحول علم اصول پرداخت و آسیب‌های نهضت اخباری گری را بر این علم توسط ایشان بررسی نمود.

در ادامه، دوره فترت و گرایش اخباری ها در تالیف کتب و دائره المعارف های اخباری و نقل حدیث و نیز مباحث اصولی این دوره مورد بررسی قرار گرفت.

وی همچنین توضیحاتی در خصوص مباحث فلسفی آثار اصولی سید حسین خوانساری و نظر شهید صدر درباره تاریخ علم اصول فرموده و منابع و مصادر الهام بخش اندیشه اصولی را معرفی نمود. در ادامه جلسه دکتر شهیدی به ارائه مباحثی در خصوص تاثیر فلسفه اسلامی بر علم فقه و اصول پرداخت و تاثیر فلسفه بر مبانی عام علم فقه و اصول، دو نگرش فلسفی به مقوله عبادت و نگرش کلامی به مقوله تکلیف، تاثیر بر حوزه زبانی علم فقه و اصول و تاثیرات موردی علم منطق در مباحث اصولی را بیان نمود.

در پایان جلسه به سوالات و نظرات اساتید حاضر در جلسه، پاسخ داده شد.