کاربرد قاعده الامتناع بالاختیار لاینافی الاختیار در نظام حقوق خانواده

کرسی ترویجی، عرضه و نقد دیدگاه‌های علمی دانشگاه امام صادق(ع) با موضوع کاربرد قاعده "الامتناع بالاختیار لاینافی الاختیار" در نظام حقوق خانواده با ارائه دکتر منیر حق خواه، عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) پردیس خواهران و با حضور ناقدان اثر، دکتر معصومه مظاهری، عضو هیات علمی دانشگاه شهید مطهری و دکتر کبری پورعبدالله، عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) پردیس خواهران در روز سه شنبه 22 تیر در فضای مجازی برگزار شد. دکتر اعظم غیاثی، عضو هیأت علمی پردیس خواهران دبیر علمی کرسی ترویجی مذکور بود.

دکتر منیر حق خواه در ابتدای این کرسی ضمن بیان تعریف اجمالی از موضوع قاعده "الامتناع بالاختیار لاینافی الاختیار" به منظور روشن شدن بحث به ذکر مثالی در این زمینه پرداخت و سوالات اساسی تحقیق را مطرح نمود.

وی در ادامه به بررسی جایگاه قاعده مذکور در علم کلام و اصول فقه پرداخت و تصریح نمود: این قاعده نه یک قاعده اصولی است نه فقهی و نه کلامی، ولی در همه علوم برای اثبات مبانی مستند واقع می‌شود. به همین جهت یک قاعده عقلی بدیهی است.

عضو هیات علمی پردیس خواهران در ادامه به جایگاه قاعده در علم فقه اشاره کرد و خاطرنشان نمود: با توجه به اینکه قاعده فقهی باید حکم باشد با استفاده از قاعده فقهی می توان این حکم را استنتاج کرد و آن این است که سبب سازی ارادی برای غیر مقدور شدن امتثال از شارع حرام است و لوازم مدنی و یا کیفری بر این تکلیف‌گریزی مترتب است.

وی در ادامه به بیان مستندات قاعده پرداخت و با استفاده از آیات و روایات انواع عقاب آن را شامل عقاب دنیوی و اخروی بررسی نمود. همچنین در ادامه به بیان کاربرد قاعده در نظام حقوق خانواده در بخش‌هایی چون غیر مقدورهای عقلی، غیرمقدورهای شرعی و غیرمقدورهای قانونی پرداخت.

دکتر حق‌خواه در پایان ضمن پاسخ به سوالات حضار به بیان پیشنهاداتی در راستای موضوع مطروحه مبادرت کرد.