برگزاری نشست تخصصی به مناسبت گرامیداشت روز ملی خانواده

خانواده به عنوان نخستین و مقدس­ترین نهاد اجتماعی نقش بسزایی در پیشرفت و انسجام جوامع دارد و شناخت حقوق و تکالیف متقابل زوجین از جمله­ موضوعاتی است که می­تواند در حوزه مسایل خانواده مطرح شود. به همین جهت دفتر مطالعات و تحقیقات علمی حوزه معاونت پژوهشی و فنآوری دانشگاه امام صادق^(ع) پردیس خواهران با همکاری انجمن علمی فقه و حقوق خانواده ایران اقدام به برگزاری نشست تخصصی در " روز ملی خانواده " روز چهارشنبه 8 آبان 92 کرد. این نشست تخصصی با حضور نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی، اعضای هیات مدیره انجمن علمی فقه و حقوق خانواده ایران، اعضای هیات علمی دانشگاه امام صادق^(ع) پردیس خواهران، اساتید و محققان برگزار گردید.

در ابتدا ی نشست، دکتر حسین مهرپور محمد آبادی، رئیس دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، مباحثی را در مورد الزامات قانونی در ارتباط با تعادل حقوق و تکالیف زوجین بیان کرد. وی با اشاره به قانون مدنی ماده1104 گفت: زن و شوهر دو رکن اساسی خانواده هستند، که هر دو باید در  حفظ و نگهداری خانواده تلاش کنند و برای استحکام آن احساس وظیفه نمایند. لذا باید قوانین درجهت تسهیل تشکیل خانواده و حفظ و استواری خانواده باشد. به اعتقاد دکتر مهرپور تدوین قوانین عادلانه اقدامی است که در این زمینه باید صورت گیرد. بنابراین، انتظار از نظام حقوقی و فقهی حل مشکلات موجود است و باید مقررات به گونه­ ای باشد که شخصیت انسانی و اجتماعی زن و شوهر، هردو، مدنظر قرارگیرد. از بعد حقوقی، باید قوانین وظایف زن و شوهر را تعیین کند و اگر در این قسمت نقصان و بی عدالتی وجود داشته باشد مشکل ایجاد می­ شود.

در بخش بعدی نشست تخصصی، دکتر محمد روشن، استادیار گروه مطالعات بنیادین پژوهشکده خانواده، با طرح سوال- آیا می­ توان قوانین مناسبی با زمان و با در نظر گرفتن شرع مقدس اسلام در مدنیت خانواده وضع نمود؟- به ایراد سخنان خود پرداخت. در ابتدا، ایشان به طور مختصر به تاریخچه تغییر شکل خانواده اشاره کرد و سپس برخی از مشکلات در حوزه حمایت از خانواده را بیان کرد و در ادامه بحث خود گفت: حق و تکلیف باید در نهاد خانواده برای زن و مرد دو سویه تبیین شود. حقوق یک سویه برای زنان ایجاد مشکل می­کند. در خانواده حقوق باید در کنار تکلیف مطرح شود. همچنین دکتر روشن در این باره اظهار کرد:فعالیت­هایی که در حوزه حمایت از خانواده انجام شده، کار کاملی نیست. زیرا قانون منبعث از مدنیت و واقعیت نبوده است. لذا باید در جامعه حضور داشت تا مشکلات یا اشکالات را پیدا کرد و سپس قوانین را وضع نمود. همچنین باید برخی از قوانین به مجلس برگردانده شود تا مورد بازبینی قرار گیرد.

در ادامه جلسه دکترلاله افتخاری –نماینده مجلس شورای اسلامی- گفت: در مجلس نیز تلاش می­شود قوانین به روز شود و در زمینه تسهیل ازدواج، استحکام خانواده نیز اقداماتی انجام شده است. نشست با ارائه نظرات اعضای هیات علمی و سایر اساتید و با پرسش و پاسخ شرکت­کنندگان ادامه یافت.

در پایان نشست، دکتر فائزه عظیم زاده اردبیلی -معاون پژوهشی و فناوری دانشگاه امام صادق^(ع) و دبیر انجمن علمی فقه و حقوق خانواده ایران - بیان فرمود: این نشست با هدف توسعه، تعالی و تحکیم مبانی خانواده برگزار گردیده است. در بحث قوانین، ‌اگرچه نیازمند بازنگری در جهت تقویت بنیان خانواده می باشیم، اما حقیقت آن است که قوانین جمهوری اسلامی ایران نگاهی سازنده به زن در کنار مرد دارد، تا حدی که حضرت امام می فرمایند زن مانند قرآن می تواند انسان ساز باشد. اما در جوامع غربی که امروز دچار بحران هویت شده است، زن را در قالب یک برزخ حیوانی – انسانی ترسیم می کنند و  زن به عنوان جنس دوم و شهروند منفعل دیده می شود. آنچه که امروز نهاد خانواده را به مخاطره می اندازد مسئله دین زدایی و دین ستیزی در نهاد خانواده و پررنگ کردن نقش اجتماعی زنان به جای نقش همسری و مادری است که می تواند خانواده را به مخاطره بیندازد.